Czy kiedykolwiek słyszałeś lub słyszałaś, że kreatywność jest jak mięsień? Oznacza to, że im więcej ją ćwiczysz, tym z większą łatwością przychodzi Ci wpadanie na ciekawe, innowacyjne, nowatorskie pomysły. Dzisiaj zapraszam Cię do kreatywnej siłowni - pokażę Ci niczym Chodakowska albo Lewandowska, jak możesz pracować nad swoim kreatywnym bicepsem :) 

1. Przestań porównywać się z innymi - to zazwyczaj bardziej ogranicza niż pomaga rozwijać skrzydła. Koniec z mówieniem: ona potrafi... a ja nie. 

2. Wychodź na powietrze, spaceruj, wprowadzaj ciało w ruch. Wspaniałe pomysły przychodzą do głowy, kiedy się ruszasz :). 

3. Rysuj, najlepiej lewą ręką jeżeli jesteś praworęczny - i na odwrót. 

4. Esperymentuj, każdego dnia spróbuj zrobić coś nowego. 

5. Otaczaj się ludźmi, inspiruj się tym, co robią. 

6. Czytaj książki, najlepiej czasami czytaj je na głos - zobacz co to robi Twojej kreatywności. 

7. Współpracuj z innymi, ograniczaj pracę w samotności. 

8. Stawiaj sobie wyzwania, ryzykuj. 

9. Proś ludzi o feedback na temat tego, co robisz - słuchaj uważnie, nie egocentrycznie. Staraj się zrozumieć. 

10. Rób sobie spisywane listy zadań. 

11. Nie bój się, że popełnisz błąd. Wyciągaj lekcje z błędów swoich i nieswoich. 

12. Walcz ze swoją rutyną i próbuj ją przełamywać. 

13. Przyglądaj się temu, co robią inni nauczyciele - nie kopiuj ale inspiruj się ich działaniami. 

14. Sprzątaj swoje miejsce pracy. 

15. Otaczaj się sztuką: chodź do teatru, kina, muzeum, galerii, słuchaj muzyki. 

16. Medytuj. 

17. Kwestionuj status quo - nie akceptuj rzeczywistości tylko dlatego, że zawsze taka była. 

18. Pisz pamiętnik albo codziennie spisuj trzy strony w strumieniu świadomości, bez cenzurowania swoich myśli. 

19. Wyłącz destraktory. 

20. Ucz się czegoś nowego tak często, jak tylko nadarzy się okazja. 

Zapraszam do dopisywania Waszych ćwiczeń w kreatywnej siłowni :) 

Na poziomie teoretycznym każdy nauczyciel zdaje się wiedzieć, jak ważną jest praca nad pozytywną samooceną ucznia, praktycznie jednak nie zawsze starcza nam siły / czasu / chęci / umiejętności (niepotrzebne skreślić), by się zagłębiać w ten aspekt naszej pracy. Zapraszam do zapoznania się z kilkoma zasadami na ten temat oraz kilkoma praktycznymi pomysłami - gotowcami 

1. poprawa błędów dokonywana przez nauczyciela w grupie może być momentem psychologicznie trudnym (dla poczucia własnej wartości!) 

RADA? przeprowadzaj ją delikatnie i z wyczuciem, niekoniecznie zawsze wskazując, kto błąd popełnił. Nie dopuść, aby uczestnicy obawiali się ujawnienia swych błędów z Twojego powodu. 

2. duże porcje materiału rodzą u uczniów niepokój co do własnych zdolności opanowania go 

RADA? dziel materiał na małe, łatwe do opanowania kawałki - ile na raz słów jesteśmy w stanie przyjąć? podobno nie więcej niż +/- 7. 

3. praca w grupie narzuca spontaniczne porównywanie się uczestników, co może ograniczać aktywność bardziej nieśmiałych

RADA? Zastanów się, kto powininen pracować z kim, tak aby podany problem nie miał szansy wystąpić 

4. sukcesy i porażki w procesie uczenia się to naturalne kroki w poruszaniu się do przodu, naprawdę ważny jest stosunek do nich uczącego się

RADA? Otwarcie rozmawiaj z uczniami o naturze uczenia się - o sukcesach i porażkach, opowiedz im o swoich 

Pomysły praktyczne.
​
Dziękowanie za błędy. Moje ulubione zdanie to "Jaki super błąd - dzięki!" - ważne aby nie brzmiało to sarkastycznie! 

Interpretuj błędy jako cenne odkrycia dla procesu uczenia się: 

• wprowadź lekki sposób poszukiwania popełnionych przez uczestników błędów. 
• daj uczniom "prezent" za najbardziej edukacyjny błąd na tej lekcji. 

Podniesienie samooceny.  Moja lista osiągnięć. Napisz listę swoich osiągnięć w ostatnim roku. Doceń sam siebie. Jest to integralna część kształtowania pewności siebie. Odniosłeś sukces przedtem – odniesiesz i teraz. Zapisz swoje osiągnięcia w różnych dziedzinach życia. 

Praca na mocnych stronach. Raz w tygodniu zrób dzień "błąd-free". Nie zwracaj uwagi na błędy, patrz tylko na to, co dobre. Wyostrz swoje zmysły na to, co dobre. 

I dla nauczyciela: Moja osobista lista sukcesów w nauczaniu innych. Zrób ją teraz, dzisiaj. :) 

Kiedy uczestnicy zajec lub uczniowie juź się troche ze soba poznali, przyjrzeli sie sobie, Tobie i innym, wiedzą już mniej więcej, na czym będzie polegała praca, jaka będzie atmosfera i oczekiwania - zaczynają z większą łatwością akceptować swój udział, siebie i innych. 

Jednocześnie jednak zaczynają pojawiać się częściej sytuacje, w których zdajemy sobie sprawę, że nasze potrzeby (wszelakiego typu - bezpieczeństwa, afiliacji, rozwojowe, estetyczne) nie będą spełnione. Dochodzi do konfrontacji - pomiędzy uczestnikami, z trenerem, z samym sobą. Może przestać podobać mi się poziom stawianych mi wymagań, choć początkowo były one zupełni ok. Niektóre zachowania, które tolerowałem, przestają mi odpowiadać. I się.... ulewa... :), bo: 

- odczuwam frustrację indywidualną
- cele uczestników okazują się sprzeczne 
- wartości uczestników się wykluczają
- uczestnicy rywalizują o miejsce w grupie 
- uczestnicy są rozczarowani prowadzącym 
- uczestnicy są rozcarowani innymi uczestnikami 

Po czym poznaje się w klasie / grupie nadchodzący konflikt? 

- spada motywacja do wspólnego działania 
- spada efektywność wykonywanych działań 
- relacje są wyraźnie napięte 
- aluzje zamiast wypowiedzi wprost 

Konflikt jako taki nie jest czymś złym, choć takim może się wydawać. Jest znakomitą okazją do tego, aby: 

- nauczyć się konstruktywnego konfrontowania się 
- zobaczyć, że konflikt można rozwiązać konstruktywnie 
- nauczyć się komunikować swoje potrzeby w nieagresywny sposób
- zaakceptować, że ludzie mają różne potrzeby i niekoniecznie musi to być coś złego 

Czego nie wolno robić? Ignorować konfliktu. Udawać, że nic się nie dzieje. Nie wolno tego lekceważyć. 

Co zrobić może nauczyciel? 

- okazywać szczery entuzjazm i szczerze zainteresowanie tym, co dzieje się w klasie 
- okazywać szacunek 
- wspierać ucziów w ich trudnościach 
- dawać sobie czas na ochłonięcie 
- pokazywać sobą, w jaki sposób komunikujemy się ze sobą w klasie 

Czekacie na jakiś magiczny sposób na uniknięcie albo wyjście z tej fazy? Niestety nie istnieje. Komunikacja, komunikacje, szczerość, komunikacja i ... szczerość. Acha i komunikacja. 

Proces grupowy - co to takiego?

Zarządzanie grupą to niezwykła przygoda, która może dla nauczyciela stać się szansą na towarzyszenie uczniom w ich rozwoju, odkrywaniu własnego potencjału, realizowaniu ważnych dla nich  celów. Uczenie się w grupie powinno stanowić szansę na zmianę siebie — dzięki przyjrzeniu się swoim ograniczeniom w relacjach z innymi. Jest to też ogromne wyzwanie dla nauczyciela, z wagi którego chyba jednak nie wszyscy zdają sobie sprawę. A jednak jest to ważne, aby móc pomagać uczniom pokonywać swoje bariery komunikacyjne, asertywnie domagać się swoich praw czy osiągać satysfakcjonujące cele - trzeba być osobą, która sama te kompetencje posiada.

Proces grupowy to szereg zmian, które zachodzą między uczestnikami grupy (z prowadzącym włącznie) w trzech obszarach: w kwestii zachowań, uczenia się i emocji. Wszystkie fazy są w tym procesie ważne, ale w pierwszej kolejności należy zadbać o to, aby uczniowie od pierwszych chwil fazy formowania / orientacji poczuli się ze sobą i z nami bezpiecznie. 

Formowanie - zorientujmy się, o co tu chodzi 

Zasadniczym zjawiskiem występującym w grupie w jej początkowym stadium jest orientowanie się. Uczniowie poznają się wzajemnie, dokonują pierwszej płytkiej autoprezentacji, próbują dowiedzieć się, jak grupa funkcjonuje, próbują dowiedzieć się, jakie panują w niej zasady, określają, jak w grupie się czują. I muszą dla dobra wszystkich poczuć się bezpiecznie. 

Cechą charakterystyczną na tym etapie jest to, że uczestnicy raczej wolą mówić o świecie zewnętrznym, tj. o innych osobach i zjawiskach niż o sobie. Wynika to z naturalnego oporu przed osobistym pokazywaniem siebie z obawy przed prawdopodobnym zagrożeniami związanymi z odsłonięciem siebie; nie wiadomo jak inni na to zareagują i jak to przyjmą – grupa nie ma jeszcze takich doświadczeń, a poziom zaufania i bezpieczeństwa jest niski. 

W tej fazie im bardziej struktura zajęć czy rola prowadzącego jest niejasna, tym większy poziom lęku będzie w grupie. W znaczny sposób prowadzący spostrzegany jest jako autorytet, a oczekiwania wobec niego są takie, aby był on dyrektywnym liderem. 

Zachowania uczniów

Poszczególne osoby w typowy dla siebie sposób mogą zabiegać o uwagę i zainteresowanie grupy i prowadzącego; np.: poszukiwać wsparcia i ochrony, podejmując rolę lidera, uważnie słuchając innych, milcząc i alienując się. Wszystkie te strategie służą temu, aby czuć się bezpiecznie, być akceptowanym i wzbudzać sympatię zamiast zostać odrzuconym.
Grupa na tym etapie chce mieć poczucie jednorodności, w związku z tym występuje tendencja do niwelowania różnic indywidualnych i niedostrzegania różnorodności. Jednocześnie osoby uczą się okazywania szacunku wobec siebie, empatii, akceptacji, uwagi, reagowania na siebie nawzajem czyli umiejętności ważnych dla budowania realnego zaufania w grupie. 

Bezpieczeństwo ucznia - jak? 

1. Naśladujemy zachowanie innych, jeśli postrzegamy je jako przynoszące pozytywny skutek. Warto, by nauczyciel swoją postawą modelował już w pierwszym ćwiczeniu sposób i zakres ujawniania się członków grupy.

2. Na początku zajęć organizujemy ćwiczenia w modelu "podobne lubi podobne"  - poznajmy innych i ich cechy, które są podobne do moich. 

2. Ćwiczenie wprowadzające jest świetnym momentem do stworzenia przestrzeni na ujawnienie informacji o sobie, co już od początku da przestrzeń do budowania klimatu pracy z ludźmi, którzy nie są zagrażający przez to, że są podobni.

3. Kontrakt jest bardzo pomocnym narzędziem dla nauczyciela, ponieważ w razie problemów w grupie zawsze może się do niego odnieść. Ponieważ kontrakt jest budowany wspólnie przez wszystkich uczniów oraz prowadzącego, obowiązuje wszystkich i każdy może się na niego powołać.

4. Kontrakt najlepiej tworzyć i uzupełniać etapami oraz prowokować rozmowy od początku działania grupy, na przykład korzystając z tego, że kilka osób się spóźniło: „Dopiszmy do kontraktu, że przychodzimy punktualnie”. 

5. Kontrakt spisujemy i wieszamy w widocznym miejscu. Może się zdarzyć, że nie wszystkie zasady spisane w kontrakcie są możliwe do spełnienia lub że czegoś w nim brakuje, wówczas warto urealnić kontrakt i upewnić się, czy wszystkie jego założenia są zrozumiałe i zostały przyjęte przez poszczególnych członków grupy. 

Po angielsku nazywamy je "realia" - autentyczne przedmioty, które pomagają podnieść poziom motywacji ucznia poprzez pokazanie mu, że język obcy to naprawdę narzędzie do "obróbki" życia codziennego. 

Głównym powodem używania realnych przedmiotów w edukacji jest element mnemotechniczny. Uczniowie dużo szybciej i dużo łatowej zapamiętują materiał przedstawiony poprzez użycie materiałów autentycznych. Najprostsze pomysły to na przykład używanie prawdziwych owoców i warzyw, kiedy uczymy ich nazw, czy używani prawdziwych map Londynu, kiedy tematem lekcji jest podawanie kierunków. 

Ale używanie wszystkiego, co się da nie musi być aż tak oczywiste. Przeczytajcie te pomysły - który wydaje Wam się najlepszy?

PAPIER TOALETOWY
Lektor przynosi na zajęcia rolkę papieru toaletowego. Każdy z uczestników odrywa taki kawałek, jaki chce. Zadanie polega na tym, aby słuchacze przypomnieli sobie taką ilość słów z poprzednich zajęć, ile mają małych odcinków papieru w oderwanym kawałku. 

KŁĘBEK
Ćwiczenie na przełamanie lodów/ powtórkę słownictwa. Potrzebny jest kłębek. Uczestnik nr 1 trzyma kłębek, zadaje pytanie i odrzuca do wybranej osoby, trzyma jednak końcówkę wełny. Uczestnik nr 2 odpowiada, zadaje nowe pytanie i odrzuca do kolejnej osoby – trzymając wełnę w ręku. W ten sposób tworzy się sieć, która po zakończeniu ćwiczenia powinna być rozsupłana – odrzucamy z powrotem do naszego poprzednika, przypominając sobie, jakie pytanie nam zadał.

PUDEŁKO
Każda grupa ma swoje własne pudełko ze słowami / fragmentami ćwiczeń, które uczniowie przerabiali na lekcjach. Na zajęciach na małych kartkach uczestnicy zapisują nowe słowa / wyrażenia i wrzucają do pudełka. Słowa potem mają wiele sposobów na wykorzystanie: powtórka z definicjami, budowanie zdań, losowanie i konkurs, budowanie historii, itd.

M&Ms
Ćwiczenie na przełamanie lodów / powtórkę. Potrzebujemy paczkę M&Ms. Prosimy, aby każdy uczestnik wylosował sobie tyle M&Msów , ile chce. Uczestnicy mają jednak zadanie, aby powiedzieć o sobie tyle zdań, ile wylosował cukierków. Można wprowadzić kategorie: czerwone M&Ms to sprawy zawodowe, zielone to rodzina, żółte to hobby, itd.

SUPEŁEK
Każdy uczestnik dostaje nitkę i za każdym razem, gdy pojawia się nowe słowo – zawiązuje supełek. Na końcu lekcji powtórka – jakie słowo kryje się pod którym supełkiem? 

BALONY
Uczniowie podrzucają napompowane balony i łapią je - kiedy złapią balon, flamastrem piszę literkę i odrzucają. Kolejny uczeń stara się wymyślić, jakie słowo zaczyna się od tej liter i dopisuje kolejną literkę. Odrzuca. Uczeń w kolejnej rundce dopisuje trzecią literkę, itd. Zabawa kończy się wtedy, gdy na wszystkich balonach pojawiają się zapisane słowa. 

​Jakie przedmioty Wy wykorzystujecie na swoich lekcjach?